انواع روشهای جراحی های قلب

جراحی‌های قلب به مجموعه‌ای از روش‌های درمانی گفته می‌شود که برای رفع مشکلات مختلف قلبی استفاده می‌شوند. این روش‌ها از جراحی‌های بزرگ و باز گرفته تا تکنیک‌های کم‌تهاجمی‌تر متغیر هستند و هر کدام بسته به وضعیت بیمار و نوع بیماری قلبی انتخاب می‌شوند. در ادامه به بررسی مفصل انواع جراحی‌های قلب خواهیم پرداخت.

جراحی بای‌پس عروق کرونر (CABG)

جراحی بای‌پس عروق کرونر یا CABG یکی از رایج‌ترین انواع جراحی قلب است که برای درمان بیماری عروق کرونر (CAD) استفاده می‌شود. در این روش، جراح از رگ‌های سالم از قسمت‌های دیگر بدن مانند پا یا بازو استفاده می‌کند تا مسیر جدیدی برای جریان خون به قلب ایجاد کند. این جراحی به بیمارانی که به دلیل انسداد یا تنگی شدید عروق کرونر دچار مشکلاتی مانند درد قفسه سینه (آنژین) یا حمله قلبی شده‌اند، کمک می‌کند تا جریان خون به قلب بازگردد و عملکرد قلب بهبود یابد 1357.

تعویض یا ترمیم دریچه‌های قلبی

دریچه‌های قلب نقش مهمی در تنظیم جریان خون یک‌طرفه در قلب دارند. گاهی اوقات این دریچه‌ها دچار نارسایی یا تنگی می‌شوند و نیاز به جراحی دارند. دو نوع اصلی از جراحی دریچه‌های قلب عبارتند از:

1. تعویض دریچه: در این جراحی، دریچه آسیب‌دیده با یک دریچه مصنوعی یا بیولوژیکی (ساخته شده از بافت قلب خوک، گاو یا انسان) جایگزین می‌شود.
2. ترمیم دریچه: در این روش، دریچه‌های قلبی که نشتی دارند یا به درستی بسته نمی‌شوند، اصلاح می‌شوند تا بتوانند به درستی عمل کنند 251213.

آنژیوپلاستی و استنت‌گذاری

آنژیوپلاستی و استنت‌گذاری از روش‌های کم‌تهاجمی برای باز کردن شریان‌های تنگ یا مسدود شده استفاده می‌شوند. در این روش، یک بالون کوچک در نوک یک کاتتر در داخل شریان تنگ شده باد می‌شود تا شریان را باز کند و سپس یک استنت (پایه فلزی) در شریان قرار داده می‌شود تا آن را باز نگه دارد و جریان خون به قلب بهبود یابد. این روش برای تسکین علائم آنژین و جلوگیری از حملات قلبی مفید است 110.

جراحی آئورت

جراحی آئورت به ترمیم یا تعویض بخش‌های آسیب‌دیده آئورت، بزرگترین شریان بدن، اختصاص دارد. مشکلات آئورت ممکن است شامل آنوریسم‌ها (برآمدگی‌های ضعیف در دیواره شریان) یا دیسکسیون آئورت (پارگی در دیواره شریان) باشند. این نوع جراحی‌ها برای جلوگیری از پارگی آئورت و بهبود جریان خون به سایر قسمت‌های بدن انجام می‌شوند 12.

کاشت دستگاه‌های قلبی

برخی از بیماران نیاز به کاشت دستگاه‌هایی مانند پیس‌میکرها (ضربان‌سازهای قلبی) یا دفیبریلاتورهای قابل کاشت (ICD) دارند. این دستگاه‌ها برای تنظیم ضربان قلب یا تصحیح آریتمی‌های قلبی (نامنظمی‌های ضربان قلب) استفاده می‌شوند. پیس‌میکرها به تنظیم ضربان قلب کمک می‌کنند، در حالی که ICD‌ها می‌توانند شوک‌های الکتریکی برای متوقف کردن آریتمی‌های خطرناک ایجاد کنند 14.

ابلیشن قلبی

این روش برای درمان آریتمی‌ها (نامنظمی‌های ضربان قلب) استفاده می‌شود. در ابلیشن قلبی، بافت‌های غیرطبیعی قلبی با استفاده از امواج رادیویی یا لیزر تخریب می‌شوند تا از حرکت سیگنال‌های الکتریکی غیرطبیعی جلوگیری شود. این روش به بازگرداندن ریتم طبیعی قلب کمک می‌کند 12.

جراحی پیوند قلب

پیوند قلب برای بیمارانی که نارسایی قلبی شدید دارند و دیگر روش‌های درمانی مؤثر نبوده‌اند، انجام می‌شود. در این جراحی، قلب بیمار با یک قلب سالم از یک دهنده عضو جایگزین می‌شود. این روش یکی از پیچیده‌ترین جراحی‌های قلبی است و نیاز به تیم پزشکی مجرب و تجهیزات پیشرفته دارد 12.

جراحی تترالوژی فالوت

تترالوژی فالوت یک نقص مادرزادی قلبی است که نیاز به جراحی اصلاحی دارد. این جراحی معمولاً در کودکان مبتلا به این نقص انجام می‌شود و شامل اصلاح چندین نقص قلبی به صورت همزمان است تا عملکرد قلب بهبود یابد و کودک بتواند به زندگی طبیعی بازگردد 12.

جراحی قلب کم‌تهاجمی

جراحی‌های کم‌تهاجمی شامل تکنیک‌هایی هستند که با ایجاد برش‌های کوچکتر نسبت به جراحی باز انجام می‌شوند. این روش‌ها شامل جراحی‌های لاپاروسکوپیک و استفاده از روبات‌ها برای جراحی می‌باشند. مزیت این روش‌ها کاهش درد، کاهش زمان بستری شدن در بیمارستان و بهبود سریع‌تر بیمار است 12.

جراحی ماز

در جراحی ماز، الگویی از بافت اسکار در حفره‌های فوقانی قلب ایجاد می‌شود تا سیگنال‌های الکتریکی را در امتداد یک مسیر کنترل شده به سمت حفره‌های پایینی قلب هدایت کند. این جراحی سیگنال‌های الکتریکی سرگردان را که باعث فیبریلاسیون دهلیزی می‌شوند مسدود می‌کند 14.

جراحی ترمیم آنوریسم

در این جراحی، بخش ضعیف از شریان یا دیواره قلب با یک چسب یا پیوند برای ترمیم برآمدگی بالون مانند در شریان یا دیواره عضله قلب جایگزین می‌شود. این روش به جلوگیری از پارگی شریان و بهبود عملکرد قلب کمک می‌کند 14.

نتیجه‌گیری

جراحی‌های قلب از تنوع زیادی برخوردارند و هرکدام برای مشکلات خاصی از قلب مورد استفاده قرار می‌گیرند. از جراحی‌های بای‌پس عروق کرونر تا ترمیم دریچه‌ها و جراحی‌های کم‌تهاجمی، هر کدام با هدف بهبود عملکرد قلب و افزایش کیفیت زندگی بیماران انجام می‌شوند. انتخاب نوع جراحی به شرایط کلی بیمار، نوع بیماری قلبی و تشخیص پزشک بستگی دارد. مشاوره با یک متخصص قلب و عروق می‌تواند به بیماران کمک کند تا بهترین روش درمانی را انتخاب کنند.