بیماری آدیسون (مرور جامع)

بیماری آدیسون، همچنین به عنوان نارسایی اولیه آدرنال شناخته می شود، یک بیماری مزمن است که با تولید ناکافی هورمون های آدرنال، به ویژه کورتیزول و آلدوسترون، توسط غدد فوق کلیوی مشخص می شود. در اینجا توضیح جامعی از بیماری آدیسون، شامل پاتوفیزیولوژی، عوارض، علائم، روش‌های تشخیص، گزینه‌های درمانی، داروهای مربوطه و ملاحظات مراقبت پرستاری ارائه شده است.

1. پاتوفیزیولوژی:
بیماری آدیسون عمدتاً در اثر آسیب به غدد فوق کلیوی، معمولاً به دلیل تخریب خود ایمنی، عفونت‌هایی مانند سل یا عفونت‌های قارچی یا سایر علل نادر مانند تومورهای غده فوق کلیوی یا خونریزی ایجاد می‌شود. این آسیب منجر به کاهش تولید کورتیزول و آلدوسترون می شود که هورمون های ضروری برای تنظیم متابولیسم، فشار خون و پاسخ به استرس هستند.

2. عوارض:
بدون درمان مناسب، بیماری آدیسون می تواند منجر به عوارض مختلفی شود، از جمله:

– بحران آدرنال: این یک وضعیت تهدید کننده زندگی است که زمانی رخ می دهد که بدن در معرض استرس (مانند عفونت یا جراحی) قرار می گیرد و کمبود ناگهانی و شدید کورتیزول وجود دارد. بحران آدرنال نیاز به مداخله پزشکی فوری دارد.
– عدم تعادل الکترولیت: تولید ناکافی آلدوسترون می تواند منجر به عدم تعادل در سطوح سدیم و پتاسیم شود که منجر به کم آبی، فشار خون پایین، ضعف و آریتمی قلبی می شود.
– هیپوگلیسمی: کاهش سطح کورتیزول می تواند باعث کاهش سطح قند خون و در نتیجه ضعف، سرگیجه و گیجی شود.
– کاهش پاسخ ایمنی: کورتیزول به تنظیم سیستم ایمنی کمک می کند، بنابراین کمبود آن می تواند خطر عفونت را افزایش دهد.

3. علائم:
علائم و نشانه های بیماری آدیسون می تواند متفاوت باشد اما اغلب شامل موارد زیر است:

– خستگی و ضعف
– کاهش وزن و کاهش اشتها
– تیره شدن پوست (هیپرپیگمانتاسیون) به ویژه در نواحی و چین و چروک های در معرض آفتاب
– فشار خون پایین
– هوس نمک
– درد شکم و حالت تهوع
– درد عضلانی یا مفصلی
– افسردگی یا تحریک پذیری
– ریزش موهای بدن
– بی نظمی قاعدگی در زنان

4. تشخیص:
تشخیص بیماری آدیسون شامل ترکیبی از ارزیابی بالینی، آزمایشات آزمایشگاهی و مطالعات تصویربرداری است. روش های زیر معمولا استفاده می شود:

– آزمایش خون: اندازه گیری کورتیزول، هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک (ACTH)، سطح الکترولیت و اتوآنتی بادی ها.
– تست تحریک ACTH: ارزیابی توانایی غده آدرنال برای پاسخ به ACTH با اندازه گیری سطح کورتیزول قبل و بعد از تجویز ACTH مصنوعی.
– مطالعات تصویربرداری: تصویربرداری غده آدرنال، مانند توموگرافی کامپیوتری (CT) یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)، ممکن است برای شناسایی هر گونه ناهنجاری ساختاری انجام شود.

5- درمان:
درمان بیماری آدیسون شامل درمان جایگزینی هورمونی برای جایگزینی کمبود کورتیزول و آلدوسترون است. اقدامات زیر معمولا استفاده می شود:

– درمان با گلوکوکورتیکوئید: تجویز خوراکی گلوکوکورتیکوئیدهای مصنوعی مانند هیدروکورتیزون یا پردنیزون برای جایگزینی کورتیزول.
– درمان با مینرالوکورتیکوئید: تجویز خوراکی جایگزین مینرالوکورتیکوئید، به طور معمول فلودروکورتیزون، برای جایگزینی آلدوسترون.
– افزایش مصرف سدیم: تشویق به دریافت کمی بیشتر سدیم رژیم غذایی برای جبران کمبود آلدوسترون.
– مدیریت استرس: بیماران باید در مورد تکنیک های مدیریت استرس و اهمیت استروئیدهای با دوز استرس در هنگام بیماری، آسیب یا جراحی برای جلوگیری از بحران آدرنال آموزش ببینند.

6. داروها:
رایج ترین داروهای مورد استفاده در درمان بیماری آدیسون عبارتند از:

– هیدروکورتیزون: یک گلوکوکورتیکوئید مصنوعی که از کورتیزول تقلید می کند.
– پردنیزون: گلوکوکورتیکوئید مصنوعی دیگری که به عنوان جایگزینی برای هیدروکورتیزون استفاده می شود.
– فلودروکورتیزون: یک مینرالوکورتیکوئید مصنوعی که از آلدوسترون تقلید می کند.

7. ملاحظات مراقبت پرستاری:
هنگام مراقبت از بیماران مبتلا به بیماری آدیسون، پرستاران باید در نظر داشته باشند

به شرح زیر:

– علائم حیاتی را به طور منظم کنترل کنید، به فشار خون و علائم کم آبی توجه کنید.
– یک رژیم غذایی متعادل با کمی افزایش مصرف سدیم را تشویق کنید.
– آموزش بیماران در مورد اهمیت پایبندی به دارو و نیاز به قرار ملاقات های منظم پیگیری.
– به بیماران آموزش دهید که چگونه علائم بحران آدرنال را تشخیص داده و مدیریت کنند، با تاکید بر نیاز به مراقبت فوری پزشکی.
– ارائه حمایت عاطفی و تشویق بیماران به مشاوره یا گروه های حمایتی برای مقابله با ماهیت مزمن بیماری.